۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

این مقاله را گوش کنید

۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

پرسش: چرا اصلاحات انجام شد؟

پاسخ: اصلاحات به دو دلیل اتفاق افتاد. اول این که کلیساهای اروپای غربی که از نظر الهیاتی تحت اقتدار پاپ در روم بودند، دچار بحران شدند. بسیاری از پاپ‌ها فاسد بودند و از قدرت خود سوءاستفاده می­‌کردند. پایبندی چندانی نسبت به آیین کلیسا وجود نداشت. قرار بود کشیش‌­ها مجرد بمانند اما بسیاری از آنها معشوقه داشتند و صاحب فرزندان نامشروع می‌شدند که هزینه­‌های آنها را از صندوق کلیسا پرداخت می‌­کردند؛ همان پولی که قرار بود صرف کارهای دیگری شود. خدمات پرستشی به زبان لاتین انجام می­‌شد اما مردم عادی متوجه نمی‌­شدند و بیشتر باورهای رایج آن زمان خرافات بود. اما آگاهی مردم رو به افزایش بودند و مشروعیت ادعای پاپ مبنی‌بر این که نمایندۀ مسیح (یا جانشین مسیح) روی زمین و جانشین پطرس رسول است را زیر سؤال می‌بردند. بعدها روشن شد اسنادی که برای اثبات این ادعاها به ­کار می‌رفتند، همگی جعلی بوده و کتاب مقدس آنها را تأیید نمی‌کرد.

دلیل دوم این که، بسیاری از مردم می‌­خواستند به خدا نزدیک‌تر شوند. به‌خصوص نگران بودند وقتی بمیرند چه اتفاقی می­‌افتد. کلیسا تعلیم می‌­داد بیشتر مردم آن‌قدر خوب نیستند که مستقیم به بهشت بروند، پس به مکانی به نام برزخ فرستاده می­‌شوند. برزخ اختراع قرن دوازدهم بود و به‌ عنوان راهی برای آرامش­ دادن به کسانی بود که می‌دانستند دست آنها از بهشت کوتاه است. در برزخ فرصتی به آنها داده می‌­شد تا گناهانشان را جبران کنند و بالاخره به‌ ­حدی خوب شوند تا به بهشت بروند. کلیسا به آنها پیشنهاد داد برای تسریع روند این کار در اِزای بخشش گناهان “کفاره” بپردازند.

بخشش گناهان با پرداخت کفاره نوعی ضمانت بود که به آنها فرصت رهایی از برزخ را می­‌داد. شما می‌توانستید با انجام کاری که باور و وفاداری شما را به خدا نشان می­‌دهد ضمانت به ‌دست آورید، مثلا به زیارت بروید یا در جنگ‌های صلیبی علیه مسلمانان و کافران شرکت کنید. اما گاهی هم می‌توانستید بابت آن پولی پرداخت کنید. این گزینه به شیوۀ محبوبی از جمع­‌آوری کمک هزینه به کلیسا تبدیل شد؛ یعنی مردم می‌توانستند فیض خدا را خریداری کنند بدون آن که حتی ذره­‌ای وفاداری به خدا نشان دهند یا از گناهان توبه کنند. فروش عفو و بخشش باعث شد مارتین لوتر معترض شود و جرقه‌­ای را روشن کرد که منجر به اصلاحات سال ۱۵۱۷ گردید.

۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

پرسش: اصلاح­‌طلبان به چه چیز باور دارند؟

پاسخ: اصلاحات فقط اعتراض به سوءاستفاده­‌های کلیسا نبود. لوتر و سایرین خیلی زود متوجه شدند اعتراض آنها ریشه در اعتقادات الهیاتی دارد که به‌وضوح در کتاب مقدس تعلیم داده شده بودند اما کلیسا آنها را نادیده می‌گرفت. مهم‌ترین بخش آن پیام این بود که مردم به‌واسطۀ کاری که انجام می‌دهند، نجات نمی‌­یابند، بلکه نجات بر اساس ایمان آنها است. بهای گناهان ما به‌واسطۀ مرگ و رستاخیز عیسی مسیح و نه کارهای خودمان پرداخت می‌شود. مسیح با قربانی کردن خودش کفارۀ گناهان کسانی را داد که به او اعتماد کردند و به‌خاطر ایمان به او وارد بهشت شدند.

آنچه ما نمی­‌توانیم برای خودمان انجام دهیم، او برای ما انجام داده است. همین سبب شد هر گونه باوری در مورد برزخ کنار گذاشته شود. انسان‌ها تا زمانی که به مسیح اعتماد دارند، برای این که وارث حیات جاودان شوند، نیازی به کامل بودن ندارند. چنین چیزی را الهیدانان “عادل‌شمردگی فقط به‌واسطۀ ایمان” می‌­دانند.

آنچه از عادل‌شمردگی جاری می­‌شود، کاملا به این موضوع پیوند خورده است که ایمان‌داران به مسیح روح‌­­القدس را دریافت می­‌کنند، روح‌­القدس به‌واسطۀ ایمان در قلب‌های آنها ساکن می‌­شود، رابطۀ جدید و شخصی با خدا ایجاد می‌کند که کتاب مقدس آن را “تولد تازه” یا “خلقتی نو” می‌­نامد. به قدرت روح‌القدس مسیحیان قادر هستند طوری زندگی کنند که خدا انتظاردارد، هر چند ما همواره با هویت قدیمی خود و همچنین با نیروهای اهریمنی این دنیا که می‌­کوشند ما را از خدا دور نگه ‌دارند، در جدال هستیم. یک قدیس، شخص کاملی نیست که راهش را به آسمان پیدا کرده باشد، بلکه گناهکاری است که به‌واسطۀ ایمان عادل شمرده شده است.

مهم‌تر از آن کتاب مقدس به ما می­‌گوید (رومیان ۳۸:۸-۳۹) که هیچ ­چیز نمی­‌تواند ما را از محبت خدا جدا سازد. کلیسا مدعی بود قدرت دارد به مردم کمک کند به بهشت دست یابند. همچنین مانع ورود آنها به بهشت شود. این محرومیت با پروسه‌­ای به نام “تکفیر” انجام می‌­شد؛ بر همین اساس فرد خاطی از کلیسا اخراج می­‌شد، از فیض خدا محروم می­‌گردید، و دیگر هیچ امیدی نداشت به بهشت برود. مردم به‌دلیل نافرمانی از کشیش­‌ها، عدم کمک مالی به کلیسا و حتی اهمال در کارهایی مانند روزه از کلیسا اخراج می‌­شدند. اما تمامی این قوانین ساختۀ خود بشر بودند و هیچ مبنای کتاب‌مقدسی نداشتند. کسی که در مسیح دوباره متولد می­‌شود، به ‌قدرت روح‌القدس می‌تواند دل‌گرم و مطمئن باشد که در ابدیت با مسیح خواهد بود. گناهان ما واقعی و جدی هستند، اما به‌واسطۀ خون مسیح که روی صلیب به‌خاطر ما ریخته شد، بخشیده شدند. ما فقط باید از گناهانمان توبه کنیم، به‌واسطۀ ایمان خواستار بخشش مسیح شویم و قدرت روح‌­القدس را بطلبیم تا برای مسیح‌­وار زندگی ­کردن نیرو داشته باشیم. کلیسا نمی‌­تواند بیشتر از دیگران روی چنین چیزی کنترل داشته باشد. زیرا ما به مقام‌های بشری حساب پس نمی‌­دهیم و فقط جواب‌گوی خدا هستیم.

۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

پرسش: چرا این همه کلیسای پروتستان وجود دارند؟

پاسخ: مارتین لوتر قصد نداشت کلیساها را تقسیم کند. او معتقد بود آنچه تعلیم می‌­دهد کاملا در کتاب مقدس روشن و بدیهی گفته شده است. وی انتظار داشت هر کسی، از جمله پاپ نیز آن را بپذیرد. متأسفانه امیدهای او به یأس‌ تبدیل شدند. برخی مردم تصور می‌­کردند لوتر به‌ حد‌ کافی در انتقادهای خود پیش نرفته است و می‌­خواستند بیشتر از آنچه او فکر می‌­کرد لازم است، ارتباط با گذشته قطع شود. برخی اولویت‌های متفاوتی داشتند. برای مثال در سوئیس، اصلاح‌طلبان زوریخ و ژنو در مخالفت و اعتراض خود به سنت‌های مقدس که خدا بدین ‌وسیله فیض خود را به بشر عطا کرده بود، از لوتر هم فراتر رفتند. به‌خصوص آنها معتقد نبودند که غسل تعمید کسی را مسیحی می‌­کند، آنها قبول نداشتند خون و بدن مسیح در نان و شرابی بود که در مراسم عشای ربانی تقدیس شده و به همه داده می‌شد. برای رفع این اختلاف‌ها، تلاش‌های زیادی صورت گرفت اما همه با شکست مواجه شدند و کلیساهای متفاوتی پدیدار شدند. در انگلستان دولت تلاش کرد نوعی پرستش میانه را به همه تحمیل کند، اما افراد زیادی مخالف بودند و جامعۀ مذهبی مستقلی راه‌­اندازی کردند که اکنون “فرقۀ مذهبی” نامیده می­‌شود.

اینها به‌ نوعی پیشرفت‌های ناموفقی بودند، اما پروتستان­‌ها بر این باورند که کلیسای حقیقی جامعه‌­ای نادیدنی و معنوی متشکل از ایمان­‌داران حقیقی است که در روح‌­القدس متحد می‌شوند. حتی اگر در مورد یک سری جزئیات ظاهری اختلاف ‌نظر داشته باشند. همین سبب شد لوتری‌ها، پرزبیتری (اصلاح‌شده‌ها)، انگلیکن (اسقفی‌ها)، بَپتیست‌ها (تعمیدی‌ها)، متُدیست‌ها و پنتیکاستی‌­ها علی‌­رغم اختلاف‌هایشان با هم دوستی و همراهی کنند.

در سال‌های اخیر دلایل جدایی و تقسیم­‌بندی‌­ها کنار گذاشته شدند و نکات مشترک اتحاد خودشان را نشان دادند. اما این سبب نشد یک کلیسای بنیادین بزرگ ایجاد شود، بلکه امکان همکاری‌های عملی را فراهم ساخت و تا حدی سبب انعطاف‌پذیری شده است تا مردم بتوانند بدون مشکل فرقۀ خود را تغییر دهند.

۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

پرسش: اختلاف مهم میان پروتستان‌ها و کاتولیک‌ها در چیست؟

پاسخ: بزرگ‌ترین اختلاف پروتستان‌ها و کاتولیک‌ها در این است که برداشت آنها از نحوۀ عملکرد روح‌القدس در زندگی جامعه مسیحی متفاوت است. به‌ عبارت ساده‌­تر، کاتولیک‌ها بر کارهای ظاهری روح‌القدس تأکید دارند، اما پروتستان‌ها بر کارهای درونی او تکیه دارند. پیامد چنین نگرشی دارای سطوح مختلفی است. اول، این پرسش مطرح است که ما چگونه مسیحی شده­‌ایم. به‌ نظر کاتولیک‌ها هر کسی به نام تثلیث تعمید داده شود مسیحی است. آنها می­‌دانند افراد زیادی هستند که تعمید را نادیده می‌گیرند و حتی منکر آن می‌­شوند، اما آنها کاتولیک‌های مرتد هستند، یعنی مسیحیانی که به ایمان خود عمل نمی­‌کنند. پروتستان‌ها معمولا مخالف این ایده هستند. آنها لزوم تعمید را قبول دارند اما بر این باور نیستند که آب­ ریختن روی کسی می­‌تواند آن شخص را مسیحی کند. افراد فقط وقتی مسیحی می­‌شوند که روح‌­القدس به قلب آنها وارد شود. تعمید وعده‌ای از آنچه که می‌تواند برای یک ایمان‌دار اتفاق بیفتد و اتفاق خواهد افتاد می‌باشد، اما ایمان لازم را به وجود نمی‌­آورد (و نمی­‌تواند به وجود بیاورد). پروتستان مرتد وجود ندارد (چه مسیحی باشد چه نباشد).

کاتولیک‌ها همچنین معتقدند که مسیحیان اگر این امید را دارند که وقتی بمیرند به بهشت بروند باید متعلق به یک کلیسای کاتولیک باشند و در پرستش آن شرکت کنند (از جمله پذیرش آیین مذهبی و عشای ربانی). اما هیچ کاتولیکی نمی‌تواند از نتیجۀ آن مطمئن باشد.

به‌ غیر از معدود افرادی که در این زندگی به کمال معنوی می­‌رسند و به ‌عنوان قدیسین به شمار می­‌آیند، تقریبا تمام افراد باید وارد برزخ شوند. آنها در نهایت وارد بهشت خواهند شد. اما زمان و چگونگی آن را نمی‌دانند. پروتستان‌ها مخالف این طرز فکر هستند. آنها اتفاق ‌نظر دارند که مسیحیان به یک کلیسا ملحق می‌شوند، در پرستش شرکت می‌کنند، آیین مذهبی و عشای ربانی را به‌ جا می­‌آورند اما فکر نمی‌کنند این کارها موجب محبوبیت آنها نزد خدا می‌شود. در مقابل اصرار دارند چون توسط روح­‌القدس به فرزندخواندگی خدا درآمده‌اند، وقتی بمیرند به بهشت خواهند رفت، حتی اگر کامل نباشند. این تفاوت اصلی در دیدگاه پروتستان‌ها و کاتولیک‌ها است. کاتولیک‌ها تصور می­‌کنند پروتستان‌ها بسیار گستاخ هستند که می‌­گویند به بهشت می­‌روند، اما پروتستان‌ها تصور می­‌کنند کاتولیک‌ها معنای واقعی نجات در مسیح را درک نکرده‌­­اند.

یکی دیگر از اختلاف ‌نظرهای میان آنها مربوط به روش روح‌القدس در بنای کلیسا است. برای کاتولیک‌ها این کار از طریق مراسم ظاهری و به‌خصوص از راه انتصاب کشیش‌هایی انجام می­‌شود که اختیار دارند فیض خدا را با آیین عشای ربانی به اجرا درآورند. کشیش، قدرت تبدیل نان و شراب به بدن و خون مسیح را با تغییر جوهرۀ اصلی آنها دارد. این باور مبتنی‌بر کتاب مقدس نیست، بلکه فرضیه‌­ای است که به فیلسوف یونان باستان، ارسطو بازمی­‌گردد. او معتقد بود تمام واقعیت‌ها از جوهره‌­ای تشکیل شده‌­اند که می‌­تواند به ‌شکل‌های مختلف ظاهر شود و آن را “عارضه” می­‌نامند. در مراسم تقدیس توسط کشیش، جوهرۀ نان و شراب تغییر می‌­کند اما ویژگی‌های ظاهری آنها به همان شکل باقی می‌ماند و تغییر نمی‌­کند (رنگ و مزه و …). این عمل “تبدیل جوهر” نامیده می­‌شود و پروتستان‌ها آن را رد می­‌کنند. پروتستان‌ها معتقدند تبدیل ماهیت ماده به چیز دیگری غیر از آنچه که هست، غیر ممکن است. نان و شراب همان باقی می­‌مانند و رابطه با مسیح، کاری است که روح‌­القدس در قلب و ذهن ایمان‌دار انجام می­‌دهد. بنابراین روحانیون پروتستان به آن مفهوم که در کاتولیک بیان می‌­شود، کشیش نیستند و بر این باور هم نیستند. خدا با گناهکار شناختن، پارسایی و داوری مردم در آنها کار می­‌کند و این باور با موعظۀ کلام که در کتاب مقدس مکاشفه شده است، حاصل می‌شود و روح­‌القدس آن را برای کسانی به ­کار می‌­برد که پیام را در ایمان پذیرفته­‌اند.

۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

پرسش: آیا امروز نیز به اصلاحات دیگری نیاز داریم؟

پاسخ: به‌­آسانی می­‌توان به این پرسش سخت پاسخ داد. ما نمی‌توانیم دوباره به قرن شانزدهم بازگردیم و شرایط آن دوران را از نو بسازیم. پس حتی اگر تصور کنیم اگر یک لوتر دیگر داشتیم بسیار عالی می‌­شد، این اتفاق نمی‌افتد. از سوی دیگر کلیسای مدرن دیگر چندان کامل نیست و چیزهای زیادی را باید بهبود بخشید. بسیاری از مسیحیان قادر نیستند نتایج ایمان در زندگی‌شان را درک کنند و لازم است روح­‌القدس در قلب و ذهن آنها کار کند تا زندگی‌شان را تغییر دهد (می‌­توان گفت نوعی اصلاحات شخصی است که درست به ­اندازۀ همان اصلاحات ۵۰۰ سال پیش اهمیت دارد). بسیاری از کلیساها به موسسه‌های تجاری تبدیل شده­‌اند و بیشتر از گسترش پادشاهی خدا مایل هستند بر تعداد اعضا و بودجۀ خود بیفزایند. این نیز باید تغییر کند. برخی از افراد به‌شدت درگیر مشکلات سیاسی مشکوکی شده‌­اند که در نهایت شهادت انجیل را به خطر خواهند انداخت و در این زمینه نیز اصلاحات و نوسازی نیاز است. نمی­‌توان گفت این مسائل به حرکت بزرگ روح‌­القدس نیاز دارند یا غیر ممکن است.

شاید خدا چنین روشی را برگزیند که اگر انجام دهد پس باید به‌خاطر رحمتش نسبت به خودمان شکرگزار او باشیم. اما خدا هر تصمیمی بگیرد، هر یک از ما موظف هستیم صدایش را بشنویم و در هر شرایطی از او اطاعت کنیم. شهادت ما ممکن است پر زرق و برق نباشد، اما اهمیتی ندارد. آنچه مهم است وفاداری و اطاعت ما از کلامی است که دریافت کرده­‌ایم. اگر چنین تفکری داریم، پس شاهد کار روح‌­القدس در زندگی خودمان و اطرافیانمان خواهیم بود و چه کسی می­‌داند؟ لوتر و همکارانش تنها با نگاه به گذشته متوجه شدند چه اتفاقی افتاده است و به احتمال زیاد در مورد ما نیز چنین است.

۵ پرسش دربارۀ اصلاحات

نویسنده: جرالد بری

مقالات مرتبط

مقالات بیشتر