۹ چیزی که باید دربارهٔ طومارهای دریای مرده بدانید
این مقاله را گوش کنید
در اوایل سال ۲۰۲۱، باستان‌شناسان اسرائیلی از کشف ده‌ها قطعه طومار دریای مرده خبر دادند که حاوی متون کتاب مقدس بودند. این نسخه‌های خطی که بر روی پوست نوشته شده بودند، شامل متن‌هایی به زبان یونانی از کتاب‌های زکریا و ناحوم هستند. بر اساس شیوۀ نگارش، قدمت آنها به حدود قرن اول میلادی برمی‌گردد. آنها جدیدترین طومارهایی هستند که در کاوش‌های باستان‌شناسی صحرای جنوب اورشلیم در شصت سال گذشته کشف شده‌اند.
در اینجا ۹ چیزی که باید دربارهٔ بزرگ‌ترین کشف دوران معاصر بدانید آمده است.
۱. طومارهای دریای مرده آثاری مربوط به کتاب مقدس، کتب آپوکریفایی و فرقه‌ای هستند.
طومارهای دریای مرده نسخه‌های خطی باستانی هستند که بین سال‌های ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۶ کشف شده‌اند. باستان‌شناسان حدود ۹۵۰ نسخۀ خطی مختلف با ابعاد متفاوت پیدا کردند. اگر چه برخی از آنها صحیح و سالم بودند، اما بیشترشان به صورت تکه‌تکه کشف شدند. محتوای این نسخه‌های خطی به سه دستۀ اصلی طبقه‌بندی شده‌اند: کتاب‌مقدسی، آپوکریفایی، فرقه‌ای.
کتاب‌های آپوکریفایی شامل آثاری مانند توبیاس، جودیت، کتاب جوبیلیز و کتاب چهارم عزرا هستند. طومارهای فرقه‌ای نیز تفسیر قوانین تورات، داستان‌های مختلف کتاب مقدس و انبیا را شامل می‌شوند.
۲. نخستین طومارها در یک غار توسط چند چوپان نوجوان پیدا شدند.
نسخه‌هایی که به طومارهای دریای مرده معروف شده‌اند، در ۱۱ غار در امتداد ساحل شمال غربی پیدا شدند. این مکان در ۲۰ کیلومتری شرق اورشلیم و ۴۰۰ متر پایین‌تر از سطح دریا قرار دارد. در اواخر سال ۱۹۴۶ یا اوایل ۱۹۴۷، یک چوپان نوجوان بادیه‌نشین در حال چراندن بزها و گوسفندانش بود که به‌طور تصادفی دهانۀ یک غار را در یک طرف صخره‌ای پیدا کرد. چند روز بعد، او و یکی از دوستانش وارد آن غار شدند و تعدادی کوزۀ سفالی بزرگ پیدا کردند که در برخی از آنها طومارهای چرمی و پاپیروسی بود.
۹ چیزی که باید دربارهٔ طومارهای دریای مرده بدانید
۳. بیشتر کتاب‌های عهد عتیق در این طومارها یافت می‌شوند.
در مجموعهٔ “طومارهای کتاب‌مقدسی” بیش از ۲۳۰ نسخه خطی وجود دارد؛ نسخه‌هایی از آثاری که اکنون بخشی از عهد عتیق هستند. این طومارها شامل نسخه‌های جزئی یا کامل از هر کتاب موجود در کتاب مقدس عبری، غیر از کتاب استر هستند. بسیاری از نسخه‌های خطی کتاب‌مقدسی بسیار شبیه به متن مازورتیک هستند که در خیلی از ترجمه‌های انگلیسی مانند نسخۀ کینگ جیمز، نسخۀ استاندارد انگلیسی و نسخۀ بین‌المللی نوین مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
۴. این مجموعه شامل قدیمی‌ترین نسخه‌های سالم عهد عتیق است.
طومار بزرگ اشعیا یکی از هفت طومار اصلی دریای مرده است که در سال ۱۹۴۷ در قُمران کشف شد. این کتاب با ۷ متر طول، یکی از بلندترین طومارها است که از سایر طومارهای کتاب‌مقدسی نیز سالم‌تر مانده و تنها طوماری است که همۀ متن کتاب اشعیا را در بر می‌گیرد. این طومار روی هفده صفحه پوست نوشته شده و شامل همۀ ۶۶ فصل نسخۀ عبری اشعیا است. طبق تاریخ‌گذاری بر اساس روش رادیو کربن، این نسخه مربوط به ۱۲۵ سال پیش از میلاد مسیح و ۱۰۰۰ سال قدیمی‌تر از قدیمی‌ترین نسخه‌های خطی کتاب مقدس عبری است که در دوران معاصر یافت شده است.
۵. بیشتر طومارها حدود دو هزار سال قدمت دارند.
بیشتر طومارهای دریای مرده بین قرن دوم پیش از میلاد و قرن دوم میلادی نوشته شده‌اند. دانشمند یهودی فرانک مور کراس و باستان‌شناس نحمان آویگاد به این نتیجه رسیدند که نسخه‌های طومار بین ۲۲۵ سال پیش از میلاد مسیح تا سال ۵۰ میلادی نوشته شده‌اند. طبق تاریخ‌گذاری رادیو کربن، تخمین زده شده است که پوست حیوانات استفاده‌شده در طومارها مربوط به همان دوره بوده است. همچنین سکه‌های برنزی که در اطراف غارها پیدا شده‌اند، به نظر می‌رسد مربوط به ۱۳۵ پیش از میلاد تا سال ۷۳ میلادی باشند. اینها قدیمی‌ترین نسخه‌های شناخته‌شده از آثار کتاب‌مقدسی هستند.
۶. طومارها به چندین زبان مختلف نوشته شده‌اند.
بیشتر طومارها به زبان عبری و خط استاندارد “مربع” (یهودی) هستند که شبیه عبری امروزی است. چندین مورد به زبان پالئوعبری نوشته شده‌اند که خطی قدیمی از دورۀ معبد اول است. این مجموعه همچنین شامل بسیاری از متون به زبان‌های آرامی، یونانی و همچنین عبری و تعداد کمی از نسخه‌ها نیز به زبان لاتین است.
۹ چیزی که باید دربارهٔ طومارهای دریای مرده بدانید
۷. این مجموعه شامل پوست‌های کوچکی است که در پوشش تِفیلین قرار دارند.
این طومارها حاوی نسخه‌های خطی کامل کتاب‌های موجود در کتاب مقدس و همچنین متونی هستند که در اشیای آیینی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانند تِفیلین یا «فیلاکتری» (جعبه‌های کوچک چرمی مشکی حاوی طومارهای پوستی که در آنها آیات تورات نوشته شده است) و مزوزا (که روی چهارچوب درب خانه‌ها قرار می‌گیرند). اینها ورقه‌های کوچکی از پوست هستند که گزیده‌ای از متون کتاب‌مقدسی را شامل می‌شوند (مطابق با کتاب تثنیه ۶:۶-۹):
«و این سخنان که من امروز تو را امر می‌فرمایم، بر دل تو باشد. آنها را به‌دقت به فرزندانت بیاموز و حین نشستن در خانه و رفتن به راه و هنگام خوابیدن و برخاستن، از آنها گفت‌وگو کن. آنها را چون نشان بر دست خود ببند و چون علامت بر پیشانیت بگذار. آنها را بر چهارچوب دَرِ خانۀ خود و بر دروازه‌های خویش بنگار».
۸. هیچ کس به‌طور دقیق نمی‌داند که چه کسی این اسناد را نوشته است.
دانشمندان دربارۀ این که چه کسی طومارهای اصلی را نوشته یا گرد‌آوری کرده است، به توافق نرسیده‌اند. اغلب معتقدند که یک فرقۀ یهودی بوده است، هر چند برخی معتقدند از مسیحیان قرن اول بوده‌اند. بر اساس شواهد، به نظر می‌رسد معتبرترین گروه‌ها اسنی‌ها یا صدوقیان باشند؛ (به‌ویژه جامعه‌ای که به‌وسیلۀ صدوقیان رهبری می‌شدند؛ اول تواریخ ۳۹:۱۶).
۹. طومارهای تازه پیداشده تغییرات متنی دارند.
در واقع، آخرین طومارها همان تغییرات جزئیِ ترجمۀ یونانی از نسخۀ اصلی عبری هستند، البته متفاوت با ترجمۀ یونانی عهد عتیق (سِپتواجنت یا هفتادگانی)، که ترجمه‌ای از کتاب مقدس عبری در قرن‌های سوم و دوم پیش از میلاد است که جامعۀ نخستین مسیحی از آنها استفاده می‌کردند. جو یوزیل، سرپرست واحد آثار باستانی طومارهای دریای مرده، می‌گوید: «وقتی به متن کتاب مقدس فکر می‌کنیم، به چیزی بسیار ثابت می‌اندیشیم، در حالی که ثابت نیست. تفاوت‌های جزئی وجود دارد و برخی از این تفاوت‌ها مهم هستند. با هر اطلاعات کوچکی که بتوانیم اضافه کنیم، می‌توانیم کمی بهتر درک کنیم که چگونه متن به شکل سنتی عبری خود درآمد».
نویسنده: جو کارتر
