مروری بر کتاب عوبَدیا
مروری بر کتاب عوبَدیا
نویسنده: عوبَدیای نبی
هدف: تشویق یهودیان به رویارویی با سختی‌هایی که اَدوم برایشان به بار آورد، تا به عدالت الهی برای پیروزی نهایی بر تمامی دشمنان چشم امید بدوزند.
تاریخ نگارش: تقریبا ۵۸۶ ق.م
حقایق کلیدی
- خدا در هنگام رنج قوم خود از آنها مراقبت می‌کند.
- خدا هشدار می‌دهد، اما در نهایت کسانی که به قومش آزار می‌رسانند را داوری می‌کند.
- خدا قومش را به پیروزی خواهد رساند.
- قوم وفادار خدا وارث تمام پادشاهی خدا خواهند بود.
نویسنده
به غیر از نام عوبَدیای نبی، چیز دیگری دربارۀ او نمی‌دانیم؛ نام او یعنی “خدمتگزار یا پرستندۀ خداوند.” حتی نام او هم چندان قابل توجه نیست، زیرا در بین اسرائیلی‌ها نامی رایج بوده است (اول پادشاهان ۳:۱۸-۱۶؛ اول تواریخ ۲۱:۳؛ ۳:۷؛ ۱۶:۹؛ ۹:۱۲؛ ۱۹:۲۷؛ دوم تواریخ ۷:۱۷؛ ۱۲:۳۴؛ عِزرا ۹:۸؛ نِحِمیا ۵:۱۰؛ ۲۵:۱۲). ارزش و اعتبار پیام به خاطر شهرت یا شخصیت پیام‌آور نیست، بلکه بر این واقعیت است که “خداوند سخن گفته است” (عوبَدیا ۱۸:۱).
مروری بر کتاب عوبَدیا
زمان و مکان نگارش
مفسرین در مورد تاریخ نگارش این کتاب مدت‌ها بحث و جدل داشته‌اند. عوبَدیای نبی قصد داشت هجوم وحشیانه به اورشلیم و شادی اَدومیان از این امر را ذکر کند (عوبَدیا ۱۱-۱۴)، اما عوبَدیا توضیحات روشنی دربارۀ این فاجعه ارائه نمی‌دهد. بعضی از مفسرین معتقدند قدمت این کتاب به دوران حملات فلسطینی‌ها و اعراب، به یهودا در دوران سلطنت یِهورام (۸۴۸-۸۴۱ ق.م) برمی‌گردد که ظاهرا اَدومیان نیز در این حملات شرکت داشته‌اند (دوم پادشاهان ۲۰:۸-۲۲؛ دوم تواریخ ۸:۲۱-۱۰ و ۱۶-۱۷). برخی دیگر بر این باورند که پیش‌گویی‌های عوبَدیا به تهاجم بابل به اورشلیم اشاره دارد که در نهایت موجب فروپاشی آنها در سال ۵۸۶ ق.م گردید. هم کتاب مقدس (مزمور ۱۳۷؛ حزقیال ۱:۳۵-۱۵) و هم سنت یهود (اول استر ۴۵:۴؛ از کتب آپوکریفا) به‌روشنی اَدومیان را با این فاجعه مرتبط می‌دانند. خودِ متنِ پیش‌گویی نیز به طور واضح به این رویداد اشاره می‌کند. مطمئنا تحت هر شرایطی، اَدوم در آن زمان بسیار پررونق و موفق بود، اما یهودا شکست خورده بود و به نظر می‌رسید نظم اخلاقی دنیا دچار هرج و مرج شده بود.
گرچه شباهت فاحش و عجیب بین عوبَدیا ۱:۱-۹ و اِرمیا ۷:۴۹-۲۲ به حدی زیاد است که نمی‌توان آن را تصادفی دانست، اما مشکلِ تعیین قدمتِ این کتاب را حل نمی‌کند. ما می‌دانیم اِرمیا از سال ۶۲۶ ق.م تا حدود ۵۸۶ ق.م خدمت می‌کرد (ر.ک مقدمه‌ای در باب اِرمیا: زمان و مکان نگارش)، اما هنوز مشخص نشده است که آیا یکی از دو نبی از دیگری نقل قول کرده است و یا اینکه هر دو بر اساس منبع قبلی نوشته‌اند.
مروری بر کتاب عوبَدیا
اهداف و ویژگی‌ها
کتاب عوبَدیا “دربارۀ اَدوم” است (عوبَدیا ۱:۱) و مکررا آن قوم را مورد خطاب قرار می‌دهد، اما برای یهودا، قوم عهد خدا نوشته شده است. شاید عوبَدیا پیش از نگارش این کتاب، به صورت شفاهی یک پیش‌گویی را برای اَدومیان اعلام کرده باشد، شاید هم نه. خدا به خاطر یهودا بر علیه اَدومیان سخن گفت و آنها را به خواری، ذلت، چپاول و مرگ محکوم کرد تا ایمان و روحیۀ تضعیف‌شدۀ یهودا را تقویت کند. اَدوم سزاوار داوری خدا بود، زیرا مدت‌های مدیدی یهودا را آزار داده و اذیت کرده بود. نابودی اَدوم، بخشی از نقشۀ بزرگ‌تر خدا برای داوری تمام قوم‌ها و اِعطای برکاتش به قوم خود در زمین جدید بود. بنابراین هدف کتاب عوبَدیا هشدار دربارۀ داوری قریب‌الوقوع اَدومیان نبود، بلکه می‌خواست قوم خدا را مطمئن کند که عدالتِ همیشه پیروز خدا، برای آنها در کار است. این قدرت پارسایی خداست که مسیر تاریخ را تعیین می‌کند، نه نقشه‌های شیطانی اقوام.
نبوت عوبَدیا دقیقا از الگوی خطاب عهد-دادخواهی پیروی می‌کند. با صحنۀ داوری شروع می‌شود، با سخنان قاضی دربارۀ اتهامات متهم و اعلام جرم او ادامه می‌یابد و در نهایت حکم صادر می‌گردد (ر.ک “مقدمه: طرح کلی” و “مقدمه‌ای بر کتب انبیا: اشکال ادبی نبوتی”).
مروری بر کتاب عوبَدیا
مسیح در عوبَدیا
کتاب عوبَدیا حاوی پیش‌گویی‌هایی نیست که مستقیما به مسیح اشاره کنند، بلکه مضمون آن داوری خدا علیه کسانی است که قوم خدا را آزار می‌دهند و در نهایت این داوری در مسیح محقق می‌شود. خودِ عیسی به دست دشمنان خدا رنج کشید (اعمال ۳۶:۲) و پیش‌گویی کرد که پیروانش نیز دچار همین رنج‌ها و مصیبت‌ها خواهند شد (اعمال ۲۱:۱۴-۲۲). با این وجود، مسیح وعده داد در طول تمام این سختی‌ها قوم خود را در محبت خود نگه دارد (رومیان ۲۸:۸-۳۹). زمانی که مسیح در جلال بازگردد، تمامی کسانی که علیه او و قومش ایستادند را داوری خواهد کرد (متی ۲۵؛ مکاشفه ۱:۱۹-۲).
رویای عبَودیا دربارۀ نظمی جدید که در آن قوم خدا با پیروزی بر تمام اقوام دوباره احیا می‌شوند، همچنین در مسیح محقق می‌شود. مسیح فرمانروایی بر تمامی دشمنانش را در رستاخیز و عروج خود آغاز کرد (اول قرنتیان ۲۵:۱۵)، اینک کلیسا پادشاهی خودش را در سراسر زمین می‌گستراند (متی ۱۹:۲۸-۲۰؛ اعمال ۳۷:۲-۴۱) و تا پایان عمر زمین وقتی او بازگردد، به این کار ادامه می‌دهد (مکاشفه ۱۵:۱۱). هنگامی که مسیحیان به دست دشمنان رنج می‌کشند و آزار می‌بینند، باید ایمان خود را به خدای عادل تجدید کنند، خدایی که خودش را از طریق نبوت عوبَدیا آشکار می‌سازد. گرچه به نظر می‌رسد شکنجه و آزار هرگز به پایان نمی‌رسد، اما دست‌های خدا همواره در پشت پرده به خاطر قومش در کار است (مکاشفه ۹:۶-۱۰).
