چندهمسری در کتاب مقدس

چندهمسری در کتاب مقدس
من متوجه شدهام که کتاب مقدس چیز زیادی در مورد شرمساری پدران عهد عتیق به دلیل چندهمسری بیان نمیکند؛ اگرچه به نظر میرسد تثنیه آن را ممنوع کرده است. چرا به نظر میرسد کتاب مقدس در جایی فقط یک همسر را برای یک مرد مجاز میداند، اما کسانی که چند همسر دارند را محکوم و سرزنش نمیکند؟ حتی میگوید داوود مردی موافق دل خدا بود، با آنکه چند همسر داشت؟
درست است، ظاهرا کتاب مقدس پدران عهد عتیق را به خاطر چندهمسری نکوهش نمیکند. در واقع، در تواریخ به نظر میرسد که داشتن همسران زیاد برای پادشاه یک موهبت بوده است، احتمالا چون با این کار نسل او زیاد میشد. در تثنیه ۱۷:۱۷ موسی به پادشاهان دستور میدهد نباید چندین همسر داشته باشند، مبادا دلشان منحرف شود. احتمالا منظور موسی آن بوده است که اگر پادشاهان، بهویژه همسران خارجی را زیاد کنند، ممکن است قلب او را به سوی بتپرستی معطوف کنند (و اولینبار چنین اتفاقی برای سلیمان افتاد، اول پادشاهان ۴:۱۱). در لاویان ۸:۱۸ او ازدواج با چند خواهر را منع نموده است، اما به نظر میرسد به طور کلی دلیل آن فقط جلوگیری از رقابت و دشمنی بین خواهران بوده است، نه تعدد همسران. با این حال، مثال داوود نیز واقعا کمکی نمیکند. داوود مردی موافق دل خدا بود (اول سموئیل ۱۴:۱۳؛ اعمال ۲۲:۱۳)، اما او کارهای زیادی بر خلاف دل خدا انجام داد؛ او بعد از آنکه با همسر اوریای حیتّی زنا کرد، اوریا را کشت (دوم سموئیل ۱۱؛ بهخصوص ۲۷:۱۱).
چندهمسری در کتاب مقدس
با این وجود، عهد عتیق بهخصوص نوشتههای موسی، چندهمسری را ایدهآل نمیداند. پیدایش در این زمینه کاملا آموزنده است. در خاور نزدیک باستان، روایتهای آفرینش نه تنها برای اثبات آنچه وجود داشت، بلکه برای آنچه باید باشد، به کار میرفتند. معمولا چنین برداشتی وجود داشت که دنیا با نظمی هدفمند آفریده شده است و تخطی از این نظم گناه است. موسی در نگارش روایتهای آفرینش در کتاب پیدایش این را در نظر گرفته است و از آنها برای تشویق قوم اسرائیل به جهت بازگشت به باغ عدن یعنی سرزمین موعود استفاده میکند، باشد که از برکات خدا در خلقتی نو برخوردار شوند. این بازگشتی واقعی به عدن بود. خود عیسی این تفسیر از پیدایش را با اشارۀ خاص به ازدواج در متی ۱:۱۹-۹ پذیرفت. عیسی در آنجا بیان میدارد که طلاق در شریعت موسی منع نشده است، اما ایدهآل و پسندیده نیست، بلکه نظمی که خدا در آفرینش برقرار ساخت، پسندیده و ایدهآل است. به همین ترتیب، شریعت، چندهمسری را مجاز دانسته است، اما پیدایش ۱-۳ شرح میدهد این کار که مردم در پی آن بودند، ایدهآل نبود، بلکه آنچه در آفرینش گفته شده، ایدهآل است: یک مرد و یک زن در رابطۀ تکهمسری. شایان ذکر است اولین چندهمسری که در کتاب مقدس ذکر شده است، در مورد لَمِک قاتل است (پیدایش ۱۹:۴-۲۴).
همانطور که عیسی در متی ۱۹ بیان میکند، خدا همیشه قوانین را وضع نمیکند تا ایدهآلهایش را کامل نشان دهد، بلکه تا حدودی شریعت را با قوم خودش تطبیق داد (مقایسه کنید با تثنیه ۱۰:۳۰-۱۴). حتی عهد جدید هم جملۀ روشنی در ممنوعیت چندهمسری ندارد؛ گرچه به هیچ وجه چیزی در مورد چندهمسری در آن ذکر نشده و همه جا تکهمسری را ایدهآل دانسته است (اول تیموتائوس ۲:۳؛ تیتوس ۶:۱). آغاز چندهمسری پس از سقوط و تغییر آن به تکهمسری، در حالی که به سوی بازسازی و احیای پادشاهی خدا پیش میرویم، نشان میدهد چندهمسری ایدهآل نیست و هرچه پادشاهی خدا جلوتر میرود، این امر کمتر و کمتر جایز است.
چندهمسری در کتاب مقدس