مروری بر کتاب روت
مروری بر کتاب روت
نویسنده: نویسندۀ کتاب روت مشخص نیست؛ گر چه سنت خاخامی معتقد است سموئیل این کتاب را نوشته است.
هدف: اثبات مشروعیت پادشاهی داوود علی‌رغم نیاکان و جد موآبی او، روت.
تاریخ نگارش: حدود ۱۰۰۰ ق.م
حقایق کلیدی:
- گاهی مشیت و خواست خدا سخت است، اما در نهایت او برای برکت قومش کار می‌کند.
- محبت و وفاداری خانوادگی که با شریعت خدا هدایت می‌شود، شادی و سعادت را به همراه دارد.
- خاندان داوود از تبار سلطنتی شریف و برگزیدۀ خدا بودند.
نویسنده
نام کتاب روت از یکی از شخصیت‌های اصلی کتاب گرفته شده است، اما نویسندۀ آن ناشناخته است. بر اساس سنت خاخامی، سموئیل، نویسندۀ کتاب روت و همچنین کتاب‌های اول و دوم سموئیل و کتاب داوران است. اما دلایل چندانی در تأیید این نظریه وجود ندارد.
زمان و مکان نگارش
کتاب روت حوادثی را گزارش می‌دهد که در دورۀ داوران اتفاق افتادند. روت ۷:۴ یک رسم فراموش‌شده را توضیح می‌دهد که ثابت می‌کند این کتاب مدت‌ها پس از آن دوران نوشته شده است. روت ۱۷:۴ و ۲۲ هر دو به زمان پس از سلطنت داوود اشاره دارند؛ یعنی زمانی که احتمالا این کتاب به شکل نهایی خود درآمده است.
تعیین تاریخ دقیق تکمیل این کتاب کار دشواری است. بعضی از مفسران با توجه به شواهد زبانی معتقدند قدمت این کتاب به دوران پس از تبعید بازمی‌گردد (بعد از سال ۵۰۰ ق.م)، اما این شواهد نیز به‌شدت رد می‌شوند. احتمال دارد شجرۀ روت که در ۱۸:۴-۲۲ ذکر شده است، به پادشاهی برسد که در زمان تألیف این کتاب حکومت می‌کرده است؛ یعنی داوود. به همین دلیل می‌توان نتیجه گرفت روت در دوران سلطنت داوود نوشته شده است.
مروری بر کتاب روت
اهداف و ویژگی‌ها
مفسران مختلف برای این کتاب مضامین اصلی متفاوتی را بیان کرده‌اند. از میان اهداف احتمالی، می‌توان این‌طور فرض کرد که توضیحات زیر همگی دربارۀ روت هستند؛ (۱) یک نو ایمان (حتی یک موآبی) می‌تواند واقعا به خداوند وفادار باشد و در اسرائیل پذیرفته شود. (۲) خصوصیت وفاداری و وفای به عهدِ حتی یک فرد بیگانه هم می‌تواند سرمشق و الگوی قوم اسرائیل برای پاسخ به خدا باشد. (۳) خداوندِ نجات‌دهنده، قوم تبعید شدۀ اسرائیل را نجات می‌دهد و به سرزمین خودشان باز می‌گرداند.
تمام این پیشنهادات بیانگر برخی از مضامین اصلی کتاب هستند. با توجه به اشارۀ روت ۱۷:۴ به داوود و اشاره به تبارشناسی او در ۱۸:۴-۲۲، به نظر می‌رسد هدف اصلی به‌طور جدایی‌ناپذیری با حمایت از داوود به عنوان پادشاه مرتبط است. علی‌رغم وجود یک موآبی در تبار داوود، مشروعیت او و خاندانش کاملا مورد تأیید است. شریعت موسی اصرار داشت که پادشاه اسرائیل “از میان برادرانتان” (تثنیه ۱۵:۱۷) خواهد آمد و موسی در مورد زن موآبی هشدار داده بود (اعداد ۱:۲۵؛ ۱۳:۳۱-۱۸). برای آن که تمام تردیدها دربارۀ تبار داوود از بین بروند، باید گفت روت در این کتاب به عنوان زنی نجیب (روت ۱۱:۳) و نوکیش راستین (۱۶:۱) به تصویر کشیده می‌شود که با خواست خدا وارد اسرائیل شد (۱:۱-۷)، و به‌طور قانونی با شخص دیگری ازدواج کرد (روت ۱:۳-۸). به‌علاوه خدا به او برکت داد و بدین وسیله او را تأیید کرد (روت ۱۳:۴-۱۷).
تعدادی از مسائلی که مفسران را مجذوب خود کرده است، مستقیما از اسرار موجود در روایت ناشی می‌شود. شاید بتوان آنها را به گروه‌های زیر تقسیم کرد؛ (۱) پرسش‌هایی دربارۀ اهداف کتاب که مربوط به مشکلات تعیین تاریخ و منشأ کتاب است. (۲) عدم درک و شناخت آداب و رسوم مختلف قانونی؛ به‌خصوص قانون ازدواج با بیوۀ برادر (تثنیه ۵:۲۵-۱۰) و مسئولیت‌های بازخرید املاک خویشاوندان (لاویان ۱:۲۵-۵۵) و نحوۀ عملکرد هر یک در قوم اسرائیل (پیدایش ۱:۳۸-۳۰؛ اعداد ۱:۲۷-۲۳؛ ۱:۳۶-۱۳؛ اِرمیا ۱:۳۲-۴۴). (۳) مشکلات داخلی مانند رابطۀ میان روت ۱۲:۴ و ۱۷:۴ و شجره‌نامه در روت ۱۸:۴-۲۲؛ حجم زیادی از نوشته‌ها به هر یک از این حوزه‌ها می‌پردازند، هر چند گاهی اوقات توافق کمی در آنها وجود دارد. یکی از پدیده‌های شگفت‌آور کتاب مقدس آن است که این مباحث مهم و نفاق‌برانگیز نمی‌توانند چیزی از تاثیر فوق‌العادۀ این داستان بر خوانندگان هر نسل بکاهند.
شاید بتوان داستان روت را یک داستان کوتاه یکپارچه دانست که شامل خود داستان و شجره‌نامه‌ای است که آن را به خاندان داوود ربط می‌دهد (روت ۱۸:۴-۲۲). پنج بخش طرح اصلی، یک تقارن قابل تشخیص و عمدی را تشکیل می‌دهند؛ (۱) “رنج و ناامیدی نَعومی” (روت ۱:۱-۲۲) با (۲) “برکت نَعومی” (روت ۱۳:۴-۱۷) هم‌سنگ است. (۳) “روت بازخرید کنندۀ خویش را می‌شناسد” با (۴) “بوعَز که روت را بازخرید کرد” (روت ۱:۴-۱۲) کاملا در توازن است. (۵) شاهکار داستان اینجاست؛ “بوعَز به روت وعدۀ یک بازخرید کننده را می‌دهد” (روت ۱:۳-۱۸). در هر یک از این قسمت‌ها، ساختارهای مختلف دیگری نیز به چشم می‌خورند. به “مقدمه: طرح کلی” مراجعه کنید.
گر چه داستان روت یک سند تاریخی بسیار مهم در آن دوره محسوب می‌شود، اما با چنان شور و هیجان دراماتیکی نقل می‌شود که می‌توان هنر راوی را به بهترین شکل از هنر داستان‌نویسی عبری احساس کرد. همان‌طور که مراحل داستان به‌طور موجز و کاملا روشن پیش می‌روند، عناصر کنایه و تعلیق، داستان را جذاب‌تر می‌کنند و این به سمفونی تحقق مشیت الهی کمک می‌کند. هر چند در کتاب روت فقط دو بار از عملکرد خدا یاد شده است (۶:۱ و ۱۳:۴)، اما خواننده به هیچ وجه در مورد نقش خدا در الهام بخشیدن به نَعومی برای بازگشت، وفای به عهد روت و پایبندی راستین بوعَز به شریعت، تردیدی به خود راه نمی‌دهد.
مروری بر کتاب روت
مسیح در کتاب روت
مسیح در کتاب روت در وهلۀ اول خودش را به همان شکلی نشان می‌دهد که مشروعیت پادشاهی داوود در این کتاب نشان داده شد.
اول، همان‌طور که این کتاب داوود را برحق می‌داند، به مسیح نیز به عنوان مسیحای بزرگ مشروعیت می‌بخشد. عیسی تخت پادشاهی اسرائیل را به دست آورد، چون پسر راستین و وفادار داوود بود (مرقس ۴۷:۱۰-۴۸؛ اعمال ۲۲:۲-۳۶؛ رومیان ۲:۱-۴). از آنجایی که نویسندگان انجیل متی و لوقا به شجره‌نامۀ عیسی توجه خاصی داشتند (متی ۱:۱-۱۷؛ ۲۳:۳-۳۸)، پیروان مسیح می‌توانند به ادعای عهد جدید مبنی‌بر مسیحا بودن عیسی کاملا اطمینان کنند. عیسی پادشاهی داوود را در خدمت زمینی خویش آغاز نمود و اینک بر تخت آن پادشاهی نشسته و سلطنت می‌کند و یک روز باز خواهد گشت تا حاکمیت جهانی را به خاندان داوود برساند (عاموس ۱:۹؛ اعمال ۱۴:۱۵-۱۹).
دوم، علاقه‌ای که کتاب به گنجاندن روت، یک غیر یهودی، نشان می‌دهد؛ گسترش پادشاهی خدا به غیر یهودیان را در طول دورۀ عهد جدید پیش‌بینی می‌کند. از آنجایی که روت سرزمین و اقوامش را ترک کرد تا تحت مراقبت خداوند به سرزمین بیگانه برود و این نشانگر ایمان ابراهیمی او بود، از برکتی برخوردار شد که به تمام نسل ابراهیم وعده داده شده بود (پیدایش ۳:۱۲). همان‌طور که روت با اسرائیل یکی شد، غیر یهودیان و یهودیان اکنون از طریق اتحاد خود با مسیح با خدا در یک بدن آشتی می‌کنند (افسسیان ۱۶:۲؛ ۶:۳). سوم، تصویر عالی بوعَز، بازخرید کنندۀ روت، به اعلامیۀ عهد جدید مبنی‌بر آن که کلیسا عروس مسیح است، هویت می‌بخشد (افسسیان ۲۵:۵-۲۷؛ مکاشفه ۱:۱۹-۸؛ ۱۷:۲۲). بوعَز به دو بیوۀ بی‌یاور یعنی نَعومی و روت محبتی وفادارانه و فداکارانه نشان داد. این توصیف از بوعَز، بینشی را ارائه می‌دهد که چگونه مسیح عاشقانه و فداکارانه عروس وابستۀ خود، کلیسا را دوست دارد.
مروری بر کتاب روت
