اناجیل توسط چه کسانی و چه زمانی نوشته شدند؟
این مقاله را گوش کنید
مردم میخواهند بدانند اناجیل در چه زمانی و توسط چه کسانی نوشته شدند؟ اناجیل را کسانی نوشتند که نامشان بر روی همان انجیل گذاشته شده است و پیش از قرن اول نوشته شدند. تاریخ نگارش اناجیل بسیار اهمیت دارد. اگر بتوان ثابت کرد اناجیل طی همان قرن اول میلادی نوشته شدند، یعنی حدود سال ۷۰ پس از میلاد، پس میتوان باور کرد که شاگردان خودِ عیسی نویسندۀ آنها هستند. اگر آنها را شاگردان نوشته باشند، پس صحت و درستی آنها کاملا قابل اثبات است و میتوان به آنها اعتماد کرد.
همچنین اگر همان اوایل نوشته شده باشند، بدان معناست که وقت کافی برای ورود افسانه و داستان به گزارشهای اناجیل وجود نداشته است، زیرا شاهدین عینی زندگی مسیح، آنها را نوشتهاند. بهعلاوه کسانی که در زمان وقوع آن رویدادها زندگی میکردند، حتما در برابر گزارشهای اشتباه جبهه میگرفتند. از آنجایی که هیچ نوشتهای در تناقض با اناجیل نیست، نویسندگان اولیه و همچنین رسولان نویسندۀ آن اناجیل بیشتر مورد نقد قرار میگیرند.
تخریب معبد در سال ۷۰ پس از میلاد، لوقا و اعمال
هیچ یک از اناجیل به موضوع تخریب معبد یهود در سال ۷۰ میلادی اشاره نمیکنند. این بسیار اهمیت دارد، زیرا عیسی دربارۀ معبد پیشگویی کرده بود، وقتی گفت: «زمانی خواهد آمد که از آنچه اینجا میبینید، سنگی بر سنگ دیگر نخواهد ماند بلکه همه فرو خواهد ریخت» (لوقا ۶:۲۱؛ همچنین ر.ک. متی ۱:۲۴ و مرقس ۱:۱۳). این نبوت یا پیشگویی در سال ۷۰ میلادی به تحقق پیوست، وقتی رومیان اورشلیم را چپاول کردند و معبد را به آتش کشیدند. طلاهای معبد که در میان دیوارهای سنگی بودند، ذوب شدند؛ رومیها دیوارها را سنگبهسنگ شکافتند تا طلاها را به دست آورند. اگر نویسندگان انجیل پس از سال ۷۰ میلادی این اناجیل را مینوشتند، قطعا تحقق چنین نبوتی را ثبت میکردند، زیرا همگی دوست داشتند تحقق تمام نبوتها را ذکر کنند. همچنین اگر اناجیل افسانههای ساختگی بودند، پس هر چیزی که ادعاهای مسیحی را به اثبات میرساند، قطعا در آنها گنجانده میشد، از جمله تخریب معبد درست همانطور که عیسی گفته بود. اما در اناجیل چیزی از آن گفته نشده است و این ثابت میکند اناجیل (حداقل متی، مرقس و لوقا) پیش از سال ۷۰ میلادی نوشته شدهاند.
وقتی به تاریخ اعمال توجه میکنیم که پس از انجیل لوقا و توسط خود او نوشته شد، یکبار دیگر به اهمیت این موضوع پی میبریم. کتاب اعمال، تاریخ کلیسای مسیحی پس از عروج عیسی است. این کتاب همچنین رویدادهای بسیار مهم سال ۷۰ میلادی را ذکر نمیکند، زیرا اگر پیش از نگارش کتاب اعمال رخ داده بودند، که بسیار مرتبط و از نظر نبوت بسیار مهم بودند، میبایست در کتاب اعمال گنجانده میشدند. به یاد داشته باشید اعمال، کتابی مربوط به تاریخ مسیحیان و یهودیان است. این واقعیت که تخریب اورشلیم ثبت نشده است، بهخوبی اثبات میکند اعمال پیش از سال ۷۰ میلادی نوشته شده است. علاوه بر این، کتاب اعمال شامل گزارشهای اذیت و آزار مسیحیان توسط نرون در سال ۶۴ میلادی یا مرگ یعقوب رسول (سال ۶۲ میلادی)، پولس رسول (۶۴ میلادی)، یا پطرس رسول (سال ۶۵ میلادی) نیز نمیباشد و ما شواهد بیشتری داریم که ثابت میکنند پیش از سال ۷۰ نوشته شده است.
نگاهی به اعمال ۱:۱-۲ بیندازیم که میگوید: «من کتاب نخست خود را ای تئوفیلوس در باب همه اموری تألیف کردم که عیسی به عمل نمودن و تعلیم دادنشان آغاز کرد تا روزی که بهواسطۀ روحالقدس دستورهایی به رسولان برگزیدۀ خود داد و سپس به بالا برده شد»؛ بیشتر محققین تصریح میکنند که اعمال توسط لوقا نوشته شد و تئوفیلوس (در یونانی به معنای عاشق خدا) ممکن است از حامیان لوقا بوده باشد و از نظر مالی در نوشتن انجیل لوقا و کتاب اعمال به او کمک کرده باشد. این یعنی کتاب لوقا پیش از اعمال نوشته شد.
- در درجۀ اول، امکان ندارد کتاب اعمال پیش از آخرین نشانۀ زمانی دقیقی که در کتاب ثبت شده است، نوشته شده باشد (انتصاب فستوس به عنوان والی (۲۷:۲۴) که بر اساس منابع مستقل ظاهرا بین سالهای ۵۵ تا ۵۹ میلادی اتفاق افتاده است).
- بهطور فزایندهای پذیرفته شده است که کلمات قصار مذهبی (logia یا Q) بسیار زودهنگام و قبل از سال ۵۰ میلادی نوشته شده است و همچنین کتاب مرقس، اگر لوقا زمانی کتاب اعمال را نوشته باشد که پولس در قید حیات بوده است. انجیل لوقا (اعمال ۱:۱) پیش از اعمال نوشته شد. هنوز هم بر سر تاریخ کتاب اعمال بحث وجود دارد اما تاریخ اول آن در حدود سال ۶۳ میلادی همواره مورد تأیید بوده است.
برای شفافیت موضوع باید گفت ظاهرا Q یکی از اسناد مرجع است که هم متی و هم لوقا در نوشتههای خود از آن استفاده کردهاند. اگر Q واقعا وجود داشته است، پس تاریخ اولین نوشتههای مربوط به سخنان و کارهای مسیح را به عقبتر میبرد و حتی نشان میدهد فرصت کمی برای گنجاندن افسانه در این نوشتهها وجود داشته است و بر اعتبار و صحت گزارشهای انجیل میافزاید. اگر آنچه دربارۀ اعمال گفته میشود، درست باشد پس بدان معناست که لوقا حداقل قبل از سال ۶۳ میلادی و احتمالا بین ۵۵-۵۹ میلادی نوشته شده است. اعمال، دومین کتاب از نوشتههای لوقا است. یعنی انجیل لوقا حدود ۳۰ سال پس از مرگ عیسی نوشته شد.
اناجیل توسط چه کسانی و چه زمانی نوشته شدند؟
متی
کلیسای اولیه به اتفاق آرا معتقد بودند انجیل متی اولین انجیل مکتوب بوده است و توسط رسولی به همین نام نوشته شده است (متی ۲:۱۰-۴). به تازگی موضوع اول بودن انجیل متی از نظر نگارش مورد تردید قرار گرفته و بسیاری بر این باورند که مرقس اولین انجیل مکتوب بوده است. این بحث پایانی ندارد.
پاپیاس مورخ بیان میکند انجیل متی در اصل به زبان آرامی یا عبری بوده و این انجیل را به متی نسبت میدهند.
- ایرینیوس (تقریبا ۱۸۰ سال پس از میلاد) به نظریات پاپیاس در مورد متی و مرقس ادامه داد و نظر خودش را نیز به آن افزود که لوقا، از همراهان پولس، انجیلی را به نگارش درآورد که آن رسول موعظه کرده بود و یوحنا همان شاگرد محبوب (عیسی)، انجیل خود را پس از اقامت در آسیا منتشر کرد. در زمان ایرینیوس، کتاب اعمال را به لوقا، دوست و همراه پولس نسبت میدادند.
یعنی اگر متی در اصل به زبان آرامی نوشته بود، احتمالا از انجیل مرقس به عنوان نقشه استفاده میکرد و رویدادها را همانطور که به یاد میآورد، به آن میافزود و شرح میداد. اما این موضوع بهطور قطعی مشخص نیست.
اولین نقل قول از متی در ایگناتیوس یافت میشود که در حدود سال ۱۱۵ میلادی درگذشت. بنابراین انجیل متی بیشک مدتها پیش از آن که ایگناتیوس وارد صحنه شود، در گردش بوده است. تاریخهای مختلفی را برای تاریخ نگارش این انجیل ذکر میکنند (بین سال ۴۰ تا ۱۴۰ میلادی). اما ایگناتیوس حدود سال ۱۱۵ میلادی درگذشته بود و از متی نقل قول کرده بود. پس انجیل متی پیش از مرگ او نوشته شده است. با این وجود معمولا بسیاری بر این باورند که انجیل متی پیش از سال ۷۰ میلادی و اوایل سال ۵۰ میلادی نوشته شده است.
اناجیل توسط چه کسانی و چه زمانی نوشته شدند؟
مرقس
مرقس شاهد عینی حوادث زندگی عیسی نبوده است. او شاگرد پطرس بود و بیتردید پطرس در مورد زندگی عیسی به او اطلاعات داده بود و او را در نوشتن انجیلی به نام خودش راهنمایی کرده بود. پاپیاس مدعی بود که مرقس، مبشری که هرگز از مسیح نشنیده بود، مفسر پطرس بود و بسیار با دقت هر چیزی از موعظۀ پطرس به یاد داشت را گزارش میکرد. معمولا گفته میشود مرقس اولین انجیلی است که توسط او بین سالهای ۵۵ تا ۷۰ میلادی نوشته شد.
اناجیل توسط چه کسانی و چه زمانی نوشته شدند؟
لوقا
لوقا نیز شاهد عینی زندگی مسیح نبود. او از همراهان پولس بود که خودش شاهد زندگی مسیح نبوده است. اما فرصت کافی برای دیدار با شاگردانی را داشت که مسیح را میشناختند و نهتنها از آنها، بلکه از دیگر ساکنین آن منطقه اطلاعات زیادی به دست آورد. برخی تصور میکنند این موضوع به اعتبار انجیل خلل وارد میکند اما کاملا برعکس است. لوقا یک غیر یهودی بود که به مسیحیت گروید و بسیار علاقهمند به حقیقت بود. او با شاهدین عینی صحبت میکرد و انجیل و کتاب اعمال را بر همان اساس نوشت.
«من کتاب نخست خود را ای تئوفیلوس در باب همه اموری تألیف کردم که عیسی به عمل نمودن و تعلیم دادنشان آغاز کرد تا روزی که بهواسطۀ روحالقدس دستورهایی به رسولان برگزیدۀ خود داد و سپس به بالا برده شد. او پس از رنج کشیدن، خویشتن را بر آنان ظاهر ساخت و با دلایل بسیار ثابت کرد که زنده شده است. پس به مدت چهل روز بر آنان ظاهر میشد و دربارۀ پادشاهی خدا با ایشان سخن میگفت» (اعمال ۱:۱-۳).
دقت کنید لوقا چگونه از “آنان” سخن میگوید، از کسانی که با مسیح برخورد شخصی داشتهاند، لوقا فقط رویدادهایی را گزارش میکند که از شاگردان شنیده بود. از آنجایی که لوقا درست مطابق اناجیل متی، مرقس و یوحنا است، و هیچ تناقضی در اطلاعات به دست آمده از تکتک شاگردان وجود ندارد که ثابت کند لوقا درست نگفته است و چون لوقا به عنوان یک مورخ بسیار دقیق تأیید شده است، پس میتوان نتیجه گرفت گزارش لوقا کاملا درست و معتبر است.
تا جایی که به تاریخ اناجیل مربوط است، لوقا پیش از کتاب اعمال نوشته شده است و کتاب اعمال چیزی در مورد آزار و اذیت مسیحیان توسط نرون در سال ۶۴ و یا چیزی از مرگ یعقوب (۶۲ میلادی)، پولس (۶۴ میلادی) و پطرس (۶۵ میلادی) ذکر نمیکند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت انجیل لوقا پیش از ۶۲ میلادی نوشته شده است. انجیل لوقا پیش از کتاب اعمال میآید (اعمال ۱:۱). دربارۀ تاریخ کتاب اعمال هنوز هم بحث وجود دارد اما تاریخ اول آن (حدود سال ۶۳) پیوسته مورد تأیید است.
اناجیل توسط چه کسانی و چه زمانی نوشته شدند؟
یوحنا
نویسندۀ انجیل یوحنا خودش شاهد عینی حوادث زندگی مسیح بوده است، زیرا او از دیدگاه کسی صحبت میکند که در طی رویدادهای خدمت مسیح حضور داشته است و اطلاعات کاملی از جغرافیا و آداب و رسوم قوم اسرائیل ارائه میدهد.
قطعۀ ۵۲ از طومار جان ریلاندز مورخ سال ۱۳۵، شامل بخشهایی از انجیل یوحنا است؛ (۳۱:۱۸-۳۳ و ۳۷:۱۸-۳۸). این قطعه از طومار در مصر پیدا شد و بیشک زمان زیادی نیاز بوده است تا این طومار به مصر برسد. این آخرین انجیل است و ظاهرا در دهۀ ۸۰ تا ۹۰ پس از میلاد نوشته شده است.
نکتۀ مهم آن این است که در مورد تخریب معبد یهودیان در سال ۷۰ میلادی نیز چیزی ذکر نشده است. اما این کاملا قابل درک است، زیرا یوحنا روی حوادث تاریخی تمرکز نکرده است. بلکه بیشتر به جنبههای الهیاتی شخص مسیح پرداخته است، تأکید او بیشتر بر معجزات و سخنان عیسی است که الوهیت او را به اثبات میرسانند.
اگر چه باز هم دربارۀ تاریخ نگارش اناجیل بحث وجود دارد، اما بیشک پیش از پایان قرن اول میلادی کامل شدند و توسط شاهدین عینی یا با هدایت شاهدین نوشته شدند.
نویسنده: مَت اسلیک